تفسیر موضوعی سورة الحشر
ماستری
محصل: عبدالمحفوظ
استاد رهنما: دکتور فصیح الله عبدالباقی
دیپارتمنت: دیپارتمنت تفسیر و حدیث
پوهنځی: پوهنځی شرعیات
شماره: 123
سال دفاع: 2022
چکیده
رساله هذا که پیرامون تفسیر موضوعی سوره حشر است، قرار ذیل خلاصه می گردد:
1- این رساله شامل یک مقدمه بوده که دراین مقدمه بیان مسله، سولات کلیدی تحقیق، اهمیت وضرورت انجام این تحقیق وهمچنان پیشینه تحقیق بیان گردیده است، ونیز اهداف تحقیق وروش وچگونگی تحقیق وذکر منابع تحقیق شامل این مقدمه می باشد.
2- بعداز مقدمه، این رساله یک تمهید دارد که شامل دو مبحث است، دراین مباحث مفاهیم کلی پیرامون تفسیر موضوعی بحث می گردد، در مبحث اول، مفهوم شناسی تفسیر می باشد که شامل هفت موضوع است، دراین موضوعات معنای لغوی واصطلاحی تفسیر وتفسیر موضوعی، تاریخچه تفسیر موضوعی، انواع تفسیر موضوعی وضرورت ها ونیازهای کنونی به تفسیر موضوعی بحث شده است.
در بحث دوم معرفی سوره حشر است، دراین مبحث سوره حشر به مقاطع تقسیم گردیده ودر مقطع اول سوره حشر معرفی گردیده است که، مدنی است ویا مکی، ونیز شامل چند آیت است، شان نزول آن چه است، از لحاظ ترتیب نزول بعداز کدام سوره نازل گردیده است، وجه تسمیه آن چه است، وکدام مسایل درآن بیان گردیده است.
3- این سوره به هشت مقطع تقسیم گردیده که درهر مقطع ترجمه لفظی آیات، تفسیر آیات بیان احکام ومسایل ونیز در اختتام هر مقطع درس واندرزهای حاصل از مقطع بیان گردیده است.
4- دراین سوره قدرت الله متعال بیان گردیده است که هرکسی که در مقابل خدا ورسولش اعلان جنگ ومخالفت نماید او قدرت اخراج، نابود کردن وتذلیل کردن آن را دارد.
5- دراین سوره مال فیئ وتعریف آن، چگونه مصارف مال فیئ، ونیز نظریات فقهاء مذاهب اربعه پیرامون صلاحیت وتقسیم مال غنیمت بیان گردیده است که بعداز رحلت پیامبر(صلی الله علیه وسلم) این مال به کدام شخص تعلق می گیرد وصلاحیت مصرف آن را کی ها دارند.
6- همچنان دراین سوره الله متعال این را بیان کرده است که کفار با منافقین یکجا شده ومی خواهند دین الهی را تخریب نمایند، اما در این اتحاد شان فقط زیان وخسران می بینند.
7- دراین سوره الله متعال مومنان را به تقوا وپرهیزگاری امر نموده واین کار را رمز پیروزی مسلمانان گفته است.
8- دراین سوره خداوند(جل جلاله) مسلمانان را به انجام کارهای خیر امر نموده وآنها را به آماده گی برای فردای قیامت تشویق کرده وبه حساب وکتاب روز رستاخیز اشاره کرده وگفته است که اصحاب جنت واصحاب دوزخ مساوی نیستند.
9- دراین سوره الله متعال عظمت وقدرت تاثیر قرآن کریم را بیان کرده است که، اگر قرآن کریم به تفکر وتدبر خوانده شود، قلب های سخت را باید نرم سازد. اما کفار آن قدر سنگدل استند که، قرآن درقلب آنها تاثیر نمی گذارد.
10- درآخر سوره الله متعال اسماء وصفات متعددی خود را بیان نموده واگر با هریکی از این اسماء ویاصفات ذکر ویاد خداوند(جل جلاله) صورت گیرد اجر وپاداش آن مساوی است.