دلایل اثبات دعوی مدنی درشریعت وقوانین افغانستان

چکیده

عنوان  راکه بنده تحت نام (دلایل اثبات دعوی مدنی درشریعت وقوانین افغانستان) تحریرنموده ام دراثبات دعوی مدنی نقش به سزایی خودرا داشته ، برای اطراف دعوی واحقاق حق آنهاازاهمیت خاصی برخورداراست وهم چنان برای کارمندان مراجع عدلی وقضایی به خصوص قضات محاکم نقش ارزنده ای را ایفاءخواهدکردوخلاصه بحث متذکره قرارذیل است.

·        دلیل :عبارت است ازشی که ازوجودآن به وجودشئ دیگرپی ببریم

·        دعوی : عبارت ازخواستن حق است ازغیردرحضورقاضی . ودعوی مطابق حکم ماده(5) قانون اصول محاکمات مدنی عبارت است ازخواستن حق ازغیردرپیشگاه محکمه.

دعوی دارای اقسام چون دعوی صحیح ، فاسدوباطل میباشد.

1-     دعوی صحیح : عبارت ازدعوی است که مرتب می شودبالای آن احکام احضارخصم ومطالبه جواب ازخصم، درصورت انکارخصم ، مدعی مکلف به اثبات توسط بینه وتوجه یمین می باشد.

2-     دعوی فاسد:عبارت ازدعوی است که اصلاصحیح بوده ولی غیرمشروع است.

3-    دعوی باطل: عبارت ازدعوی است که اصلاووصفادرست نمی باشد.

·        وسایل ثبوت دعوی مدنی مطابق حکم ماده (272)قانون اصول محاکمات مدنی عبارت است ازاقرار،بینه(اسناد،شهود قرائن قاطعه ومستنبطه) ، یمین ونکول. هم چنین دعوی مدنی دارای شروط خاص خود بوده که به تفصیل بالای آن صحبت شده است.

·        اقرار:عبارت است ازاخباربه حق برای غیربه ضررخود درمحکمه . اقراردارای مجویزشرعی وقانونی میباشد.

·        اسناد دردعوی مدنی ازاهمیت عالی برخورداربوده وبه اسنادرسمی وعرفی تقسیم می گردد.

1-     اسنادرسمی:ورقی است که ازطرف موظفین عمومی درچوکات قانون درحدودصلاحیت شان ترتیب می گردد

2-     اسنادعرفی:هرسند که رسمی نباشد ، ولی دارای مهر،امضاءیااثرانگشت اشخاص ذی نفع باشد به عنوان سندعرفی شناخته می شود.

·        شهادت : شهادت درنزدفقهاءکرام عبارت ازاخبارشخص صادقی است برای اثبات یک حق به لفظ اشهد درمجلس قضاء.

·        قرینه :عبارت ازاستنباط قانون گذاریاقاضی ازامرمعلوم برای امرمجهول است.

·        مشروعیت قرینه توسط قرآن شریف ،سنت نبوی وقوانین وضعی ثابت شده است.

·        سوگند:عبارت ازشاهدگرفتن خداوندمتعال برای اخباربه حقی به نفع خودوبه زیان دیگری .

·        نکول :عبارت ازامتناع شخص ازقسم واجبه برنفع یاضررش میاشد.

اعتبارامرقضاوت شده:به این معنی است درصورت اتحاداصحاب دعوی،اتحادموضوع دعوی واتحادسبب دعوی دردعوی حقوقی که قبلا درباره آن ازطرف محکمه فیصله صورت گرفته باشدموجودباشدآن دعوی باردیگردرمحکمه جریان پیدا نمی کندبلکه محکمه به همان فیصله قبلی واولی اکتفاء نموده به ردوعدم سمع هم چون دعوی حکم خویش راصادر نموده وفیصله اولی را درزمینه قابل اجراء میداند.