تمسک به قرآن کریم از دیدگاه قرآن و سنت
ماستری
محصل: اشرف
استاد رهنما: دکتور فصیح الله عبدالباقی
دیپارتمنت: دیپارتمنت تفسیر و حدیث
پوهنځی: پوهنځی شرعیات
شماره: 94
سال دفاع: 2021
چکیده
موضوع مورد بحث ، تمسک به قرآن کریم در روشنی قرآن و سنت می باشد، و چنانچه دیده می شود در عصر حاضر تمسک به قرآن کم رنگ شده است و ایجاب می کند در این مورد به مسلمانان آگاهی داده شود. بنا براین تحقیق طی یک مقدمه وسه فصل نوشته شده است که خلاصه و فشرده آن چنین است:
تمسک عبارت از گرفتن یک چیز، تعلق گرفتن و چنگ زدن به آن است و مقصود و مرام اصلی نزول قرآن همین است تا انسان ها از آن پیروی نموده و به آن ملتزم باشند، این مفهوم در قرآن کریم تحت اصطلاحات دیگری چون اتباع، اطاعت، اعتصام و اخذ بالقوة، اطلاق شده است، تمسک به قرآن کریم فضایلی زیاد دارد از جمله اینکه باعث حصول برکت و کسب شهرت و نام نیک می گردد، وحدت به میان می آورد و از تفرقه نجات می دهد و سبب می شود تا انسان به راهی برسد که ثابت است و هیچ نوع انحراف و کجی ندارد.
تمسک به قرآن از خود مظاهر و نشانه ها دارد مانند: عنایت و توجه به آن و عدم اعراض و روی گردانی از آن، تدبر و دقت در آیات آن. تعلیم و تعلم، تعظیم و احترام و همچنان مهمترین مظهر و نشانه تمسک به قرآن این است که انسان به گونه واقعی به آن ایمان بیاورد و خود را به اخلاق قرآنی آراسته کند و اخلاقیات نیک قرآنی را در خود پیاده کند و خود را الگو و قدوه بسازد.
نتیجه نهایی این بحث چنین است که تمسک به قرآن تاثیرات بزرگ معنوی و مادی دارد، قرآن کریم در قدم نخست اصلاح عقیده و اندیشه را هدف قرار داده و می خواهد شیوه تفکر انسان را تغییر دهد، همچنان قرآن کریم برای آوردن اصلاح و تغییر چند رکن مهم را اساس گذاشته است که آن ها عبارت اند از: وجود مصلح و دعوتگر آگاه، مراعات حکمت در امر اصلاح، پند و موعظه به روش حسن، جدال و گفتگوی نیک و تلاش دوامدار و عدم یأس و استعجال. همچنان تمسک به قرآن کریم آثار زیادی در مورد پیشرفت، انکشاف و تمدن بشری دارد چون نظر به حالت عرب ها و سایر مجتمعات انسانی پیش از نزول قرآن کریم همه می دانند که کرامت انسانی زیر پای بود، به زنان حق داده نمی شد و ظلم و وحشت عام بود و با نزول قرآن کریم، تغییرات و تاثیرات چشم گیر در تمدن و انکشاف بشری صورت گرفت. از تاثیرات امنیتی قرآن این است یک سلسله مجازاتی را وضع کرده است که با تطبیق آن بدون شک امنیت اجتماعی حکمفرما می شود مانند: قصاص، قطع دست دزد، اعدام مفسدین فی الارض و سزای کسانی که آبروی مردم را مورد تعرض قرار می دهند، و تاثیر اقتصادی قرآن کریم این است که قرآن انسان را به تجارت، صنعت و حفظ مال تشویق کرده است.
واژه های کلیدی: تمسک، اعتصام، چنگ زدن، قرآن، سنت.