کثرت گرایی دینی از دیدگاه قرآن

چکیده

یکی از مباحث مهم دنیای معاصر در باب علم تفسیر و فلسفۀ دین، موضوع کثرت گرایی دینی است که در دهه های اخیر از منظر قرآن کریم نیز مورد بحث قرار گرفته است.

هنگامی که سخن از کثرت گرایی دینی به میان می آید، سوال اصلی این نیست که آیا چنین کثرتی در نفس الامر وجود دارد یانه؛ زیرا کثرت بالفعل ادیان قابل انکار نیست؛ پس ما در این بحث به دنبال مسئلۀ معرفتی دیگری، یعنی بهره مندی همزمان ادیان متکثر از حقیقت در قرآن هستیم. پلورالیسم در لغت به معنای کثرت گرایی و مقصود از آن در فلسفۀ دین، پذیرش حقانیت همزمان ادیان متعدد و مختلف است. طرف داران نظریۀ پلورالیسم برای اثبات مدعای شان، ظواهر برخی از آیات قرآن مجید را بدون در نظر داشت سیاق و سبب نزول آن، مورد استناد قرار داده اند تا از این طریق نظریۀ خود را هم خوان  به آن جلوه دهند و برای آن در جوامع اسلامی جای باز کنند.

تحقیق حاضر تحت نام( کثرت گرایی دینی از دیدگاه قرآن) با روش توصیفی تحلیلی به شکل کتاب خانه ای در تطابق با روش تحقیق در تفسیر موضوعی، این موضوع را مورد بحث قرار داده و به این نتیجه رسیده است که حقانیت تنها منحصر به یک دین واحد در زمان واحد است، که بعداز بعثت پیامبر آخرالزمان به نبوت، حقانیت در انحصار دین مقدس اسلام بوده و استدلالات قرآنی طرف داران این دیدگاه به دلیل عدم توجه به سیاق و سبب نزول آیات، ضعیف و مردود شمرده شده است.

چارچوب این بحث در ضمن یک مقدمه و سه فصل به انجام رسیده است: که فصل اول آن شامل مفاهیم و کلیات، فصل دوم آن شامل مباحث:کثرت در هستی وکثرت ادیان از نظر قرآن، ادعا های قرآنی طرف داران این دیدگاه و فصل سوم آن شامل مباحث: تفاوت تعدد ادیان با حقانیت همزمان ادیان از منظر قرآن، موقف قرآن در رابطه به کفار و مشرکین، انحصار حقانیت در اسلام، شبهات وارده و رد بر آن ، که با نتیجه گیری پیشنهادات و فهارس به پایان می رسد.

واژگان کلیدی: پلورالیزم، کثرت گرائی دینی، ادعا های قرآنی و رد شبهات.