اخلاق سیاسی پیامبر -صلی الله علیه وسلم- در روشنی قرآن وسنت

چکیده

این تحقیق به منظور شرح و بیان اخلاق سیاسی پیامبر اسلام –صلی الله علیه وسلم- در روشنی قرآن و سنت به روش کتابخانه یی و از نوع تحلیلی-توصیفی انجام شده و دارای یک تمهید و سه فصل می باشد. در مبحث تمهیدی؛ تعریف اخلاق، فضیلت واهمیت، وهمچنان انواع اخلاق و مفهوم اخلاق سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل اول که دارای دو مبحث است؛ در مبحث اول، مبانی اخلاق سیاسی پیامبر –صلی الله علیه وسلم-. و در مبحث دوم، ویژگی های اخلاق سیاسی پیامبر اسلام–صلی الله علیه وسلم- بیان شده است. در فصل دوم که شامل دو مبحث است؛ در مبحث اول، اصول اخلاق سیاست داخلی پیامبر–صلی الله علیه وسلم-. و در مبحث دوم، اصول اخلاق سیاست خارجی پیامبر –صلی الله علیه وسلم- مورد بررسی قرار گرفته است. و در فصل سوم که دارای سه مبحث می باشد؛ در مبحث اول، نمونه های اخلاق سیاسی پیامبر–صلی الله علیه وسلم-  در برابر منافقان. در مبحث دوم، نمونه هایی از اخلاق سیاسی پیامبر–صلی الله علیه وسلم- در برابر نصاری. و در مبحث سوم، نمونه هایی از اخلاق سیاسی پیامبر –صلی الله علیه وسلم- در برابر یهودیان بیان شده است.

از این تحقیق به شکل خلاصه دانسته می شود که پیامبر اکرم–صلی الله علیه وسلم-  در پیشبرد امر رسالت و اداره‌ی جامعه‌ی اسلامی همواره صداقت، امانتداری، وفای به عهد، شدّت عمل با مخالفین و صبر و استقامت را سرلوحه‌ی کار خود قرار داده بودند. همچنان پیامبر اسلام–صلی الله علیه وسلم-  در ارتباط با امم و اقوام دیگر اصل نفی سبیل، اصل عزّت اسلامی، اصل تعهّد در مقابل پیمان ها و تعهّدات، اصل صلح و زندگی مسالمت آمیز و نیز اصل گفتگو و دعوت را مدّ نظر قرار می داده است.

سیره و رفتار سیاسی پیامبر اسلام–صلی الله علیه وسلم- در زمینه‌ دیپلماسی، چگونگی فرستادن و پذیرفتن سفیران و رعایت حقوق دیپلماتیک می‌تواند الهام‌بخش برای جوامع انسانی، به‌ ویژه کشورهای اسلامی باشد. در این تحقیق به اخلاق و رفتار سیاسی در اسلام، با شیوه‌های مناسب و متفاوت از برخوردهای سیاسی آشنا می‌شویم، که برخلاف آنچه امروز متداول است؛ توأم با صداقت، صراحت، سادگی وعدم تظاهر به قدرت است. و در مجموع می توان گفت برخورد پیامبر–صلی الله علیه وسلم- با مخالفان سیاسی به طور کلی طبق اصل رأفت و رحمت بود و نشانه های فراوان از مدارا و برخورد مسالمت آمیز پیامبراسلام –صلی الله علیه وسلم- با مخالفان سیاسی وجود دارد، که به برخی از آنها در این تحقیق اشاره گردیده است.

واژه های کلیدی: اخلاق، سیاست، پیامبر، اخلاق سیاسی