تفسیر موضوعی سوره مبارکه (الفاطر)
ماستری
محصل: سید نقیب الله
استاد رهنما: دکتور نصر من الله
دیپارتمنت: دیپارتمنت تفسیر و حدیث
پوهنځی: پوهنځی شرعیات
شماره: 107
سال دفاع: 2023
چکیده
محوراصلی این سوره مبارکه را موضوع توحید الله متعال وامور خاصه آن که تعلق به یکتا پرستی تعلق دارد تشکیل میدهد,که ابتدا به این اشاره صریحی دارد که تنها وتنها الله متعال پیداکننده تمام امور کائنات, وتحت حکم روای آن فرمان می برند, وبدون حکم واراده آن هیچ کاری کرده نمی توانند, ودر برابرنا شکری وتکذیب مستمره مرجع دیگری هم ندارند.
وبه ادامه بزرگی قدرتهای آن اموردیگری ازجمله زنده نمودن بعدازمرگ استکسی دیگری موصوف به این صفات شده نمی توانند که آیات 5 – 8 به آن اشاره صریحی دارند.
سپس هدف اساسی که اثبات یکتا پرستی است برای سرکوب کردن منکرین ومعاندین توحید ضمن اثبات بعث بعداز مرگ, ومراحل خلقت وپیدایش انسانها وعدم مساوی بودن نعمتهای الله متعال درمیان بحرها وبالای آن, وپی در پی آمدن شب وروزتماما علامه ونشانه برقدرتهای بی پایان آن است.
ودرعین حال هیچ نوعی از امورکا ئناتبی مطلب نیا فریده شده است, بلکه حتما دارای غرضی آفریده شده است وهیچ گاه مطلب بدون حل نیازمندی به دست نخواهد آمد, یگانه مالک وصاحب نیازمندیهای تمام امور کا ئنات تنها وتنها الله متعال است وبه هیچ صورت ازآن بی نیاز شده نمی توانند.
وهم چنان اثبات یکتا پرستی الله متعال با دلائل نقلی وعقلی ضمن بیان مثالهای گوناگون, از جمله باریدن آب ازآسمان وزنده نمودن انواع میوها ی زمین, ومتفاوت بودن رنگهای کوها, پخشی وبلندی آنها, وعدم مساوی بودن انسانها, جنبنده ها, حیوانات وغیره ازلحاظ جنس, صنف, رنگ وغیره..
وحتی متفاوت بودن بنده های الله متعال به انواع مختلف ستم کننده برنفس خویش, میانه رو, وپیشی کننده به کارهای نیک, وبیان باداش آنها درآخر نتیجه کار وعمل.
وهمچنان هرآن کسی که دربرابرحقایق چشم دید, وگوش شنید, ضد, وعناد کند نماید عاقبت وخاتمه آن به زنده گی همیشگی ودائمی که هرگزازآن نجات نمی یابند, وسرانحام چانس خویش را از دست داده خائب وتاوانی خواهد ماند.
درآخردروقتیکه پرده های حقائق دریده شود حق به حقدارآن سپاریده شودآنهای که دربرابرنعمتهای الله متعال تکبر, وناسپاسی کرده اند با یکد یگرمنازعه ومناقشه بی هوده می داشته باشند که هیچ نتیجه را ببار نخواهدآورد.
درآخرفرموده شد که الله متعال از بسیاری کاستیهای بنده های خویش درگذری میکند, ورنه اگرمؤاخذه کند هیچ جنبده را درروی زمین نمی گذاشت, ومهلت آنها تایک وقت مقرراست واین حکمت را غیر از الله متعال کسی دیگری نمی داند.
واژه های کلیدی: سوره، فاطر، تفسیر، تفسیر موضوعی.