جرگه ها وکیفیت حقوقی وفقهی آن در افغانستان

چکیده

  جرگه ها اساسا بر مبنای ضرورت های اجتماعی و مظهر نصوص دینی و صریح کتاب خداوند و سنت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم ثابت گردیده است، كه الله جلت عظمته در قرآن مقدس خویش ارشاد می فرماید: ( وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ )[1]

 ترجمه: كارهای شان به شيوه رايزني و بر پايه مشورت با يكديگر است.

ایجاد جرگه ها یک  ضرورت تاریخی و رسوم  پسندیده و آزموده شده ای ملت مسلمان افغانستان است که بمنظورحل اکثریت قضایا تدویر می یابد. جرگه ها طی سالیان متمادی مشکلات جامعه  افغانستان را در سطوح وعرصه های مختلف اعم از مشکلات قومی تا مشکلات ملی  ومعضلات بین المللی را حل نموده است. مردم افغانستان در طول تاریخ پیوسته سعی و تلاش ورزیدند جهت تنظیم برنامه های زندگی  اجتماعی و سیاسی خویش در قضایای مهم حیاتی زمینه را برای تشکیل سازمانهای اجتماعی مساعد سازند، تا ازین طریق با جمع آوری نظریات، آراء و افکار بخش اکثریت بزرگ جامعه برای برقراری ثبات های اجتماع واصلاح مسائل اختلافی تحت نام  چتر جرگه حل نزاع های درون قومی نمایند. روی این اصل است که این اجتماعات در زندگی انسانی مردم به شکل عنعنوی منحیث یک پدیده با ازرش اجتماعی عرض وجود نموده است. به همین دلیل است که وجود جرگه های محلی نه تنها هسته ای تشکیل اجتماعی را در سطح محلی تشکیل داده است. بلکه به حسب ضرورت زمان در جهت حل مسایل مهم حیاتی اکثراً نقش بزرگ تاریخی را نیز ایفاء نموده است،که موضوعات  این بحث در سه فصل به شکل تفصیلی ترتیب گردیده است وموارد مهم آن از قبیل مفاهیم کلی ومفهوم شناسی، تعریف متعدد جرگه ومترادافات آن، چگونگی ارتباط جرگه از بعد شرعی، ساختار وسلسله مراتب جرگه، انواع واقسام جرگه وسیر تاریخی آن از بعد حقوقی بحث گردیده است.