عواید دولت در فقه اسلامی و قوانین افغانستان (مقایسه وی)
ماستری
محصل: محمد اکرم
استاد رهنما: پوهندوی وزیر محمد سعیدی
دیپارتمنت: دیپارتمنت فقه و قانون
پوهنځی: پوهنځی شرعیات
شماره: 186
سال دفاع: 2023
چکیده
اين رساله كه تحت عنوان (عواید دولت در فقه اسلامی و قوانین افغانستان) تهيه و تدوین گردیده مشتمل بر سه فصل می باشد، فصل اول آن مفاهیم، کلیات وسیر تاریخی عواید که مبحث اول آن مفهوم، تعریف، مشروعیت، واهداف عواید که اهداف سیاسی؛ اجتماعی؛ اقتصادی و مالی می باشد وهم چنان سیر تاریخی عواید که در بر گیرنده عواید حکومت های قبل از اسلام، عواید امپراطوری روم و فارس وهم چنان درین رساله عواید دوران نبوت به بحث گرفته شده وعلاوه بر آن عواید ثابت ومنظم حکومت های خلفای راشدین بیان گردیده و همچنان با بیان عواید حکومت های اموی، عباسی و عثمانی ها این فصل پایان یافته است.
در فصل دوم عواید ثابت حکومت اسلامی که عبارت از خراج، جزیه، معادن و رکازاست به بحث گرفته شده که بعد از سقوط خلافت اسلامی و تقسیم شدن سرزمین اسلامی به کشور های کوچک این منابع عایداتی از زمان سقوط خلافت الی عصر حاضربه استثنای معادن دیگر آن ها قابل تطبیق نمی باشد. علاوه بر این در مورد مالیات شرعی، انواع آن و همچنان به چگونگی جمع آوری و نحوه استفاده از او اشاره گردیده و به شکل مختصر مقایسه بین مکوس ومالیات صورت گرفته است.
در فصل سوم پیرامون مالیات معاصربحث صورت گرفته که مالیات از مهم ترین منبع عایداتی وطرق تأمین مصارف دولت های معاصر در جهان می باشد. تعریف، اهداف، شروط مالیات معاصر وهم چنان نظام مالیات در افغانستان مورد بررسی قرار گرفته است که در بحث سیر تاریخی مالیات در کشور تمرکز صورت گرفته و اولین تاریخ مالیه گذاری ازابتدای حکومت درانی اساس گذاشته شده بود که بعد ها تغیرات زیادی در جمع آوری و نحوه مصرف آن صورت گرفته است بیان شده وهم چنان به موضوع مالیات معاصر که درعصر حاضردر کشورما افغانستان قابل تطبیق است تماس گرفته شده؛ انواع و اقسام و حكم مالیات از دیدگاه فقه اسلامی که نظریات فقهاء کرام در مورد به وضوح بیان شده، علاوه برآن درین فصل معافیت و تخلفات مالیاتی که مالیه دهنده گان شیوه ها و راه های مختلف را بخاطر عدم پرداخت مالیه به پیش می گیرند تذکر رفته وبه حکم آن از دیدگاه شریعت اسلامی اشاره گردیده ودیگر اینکه به موانع فرار راه مالیاتی در افغانستان اشاره شده است.
و در اخیر نتیجه گیری آن تحریر گردیده و برای بهبود وضیعت عواید دولت در کشور پیشنهادات مشخص ارایه شده و با تذکر فهرست آیات قرآن کریم، احادیث نبوی، فهرست اعلام و مراجع اختتام یافته است.