ضرب و جرح منجر به فوت از دیدگاه فقهای اهل سنت، تشیع و کود جزای افغانستان

چکیده

موضوع این پژوهش بررسی ضرب و جرح منجر به فوت از دیدگاه فقهاء احناف، تشیع و کود جزای افغانستان می‌باشد. غالباً حکم جنایات عدوانی و مجازات قتل عمد در فقه اسلامی، قصاص است. اما آنچه مسلم و قطعی است این که فقیهان اهل سنت و شیعی و اندیشمندان حقوق وفقه اسلامی، با کمی اختلاف‌نظر، جنایات علیه انسان را به عمد، شبه‌عمد و خطاء محض تقسیم می‌نمایند. ضمناً، جرم ضرب و جرح منجر به فوت که در قالب بحث قتل شبه عمد شامل می‌شود، از منظر فقهای اسلامی دیدگاه هایی در زمینه داده شده است و هریک با ارائۀ عناصر این جرم، مجازات آن را در نظر گرفته اند و اکثراً به دیه، قصاص، زایل شدن حق وصیت و حق ارث می‌باشد اجماع نظر دارند، اما در صورت اجرایی آن و همچنان در خصوص ماهیت آن یک سلسله اختلافات میان فقهای اهل سنت و اهل تشیع موجود است. بنابراین، پرسشی که از این بحث قابل طرح است، این است که ضرب و جرح منجر به فوت از منظر فقهاء و کود جزای افغانستان چگونه است؟

با توجه به منابع حاضر و پژوهشی که در فرایند این تحقیق صورت گرفت، نتایح حاصلۀ آن را قرار ذیل مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم:

1. جرم ضرب و جرح منجر به فوت از باب ماهیت، به قتلی اطلاق می‌گردد که مجنی علیه با وارد کردن ضرب و جرح قصد کشتن شخص را نداشته باشد، اما قتل تحقق یابد.

2. فقهای کرام اعم از فقهای امامیه و فقهای اهل سنت در خصوص ارکان متشکلۀ این جرم توافق نظر دارند.

3. در خصوص مجازات جرم ضرب و جرح منجر به فوت، فقهای کرام همه توافق نظر دارند و به موارد چون دیه و کفاره، محروم شدن از میراث و وصیت اشاره دارند.

4. همچنان، کود جزای افغانستان در خصوص مجازات جرم ضرب و جرح منجر به فوت دیدگاه دیگری دارد و مجازات مجنی علیه را با در نظرداشت شرایط امروزی مورد مجازات قرار داده است و دو نوع مجازات را که در صورت عادی و مشدده باشد در نظر گرفته است.

5. همین طور صحنه جرم وآثار مربوط به جرایم نیز از ضروریات بحث ضرب وجرح می‌باشد اینکه دانسته شود.

کلید واژه: ضرب، جرح، فوت، فقه، جزاء، آثار، کود جزاء.