
ائتلاف های سیاسی از دیدگاه شریعت و قانون
ماستری
محصل: بصیر خان
استاد رهنما: دکتور محمد یونس ابراهیمی
دیپارتمنت: دیپارتمنت فقه و قانون
پوهنځی: پوهنځی شرعیات
شماره: 254
سال دفاع: 2023
چکیده
بنده با در نظر داشت حجم رساله این اثر را به سه فصل کتگوری کرده و تحت هر فصل مباحث و در تحت هر مباحث مطالب را ترتیب و تنظیم نموده ام.
در فصل اول آن روی کلیات موضوع در تحت پوشش سه مبحث که در مبحث اول آن موضوعات همچون تعریف ائتلاف در لغت و در اصطلاح، ائتلاف در لغت به معانی متعددی ذکر شده ازجمله: ائتلاف به معنای عهد، مساعدت، أخوت، کمک و همکاری. و در اصطلاح ائئلاف عبارت است: معاهدات مربوط به همبستگی و همکاری مسالمت آمیز بین دو یا چند گروه. و ائتلاف در علم سیاست عبارت است: ازیک رابطه قراردادی بین دو یا چند کشور است که به موجب آن طرفهای مربوطه متعهد میشوند در صورت وقوع جنگ، کمک متقابل کنند.
ائتلاف سیاسی عبارت از: توافقی که امام یا نماینده او با غیر مسلمانانی که در حال جنگ نیستند یا مسلمانانی که خارج از صلاحیت او هستند،.به خاطر پیروزی، همکاری یا حمایت در جهت نیل به منافع سیاسی مسلمانان منعقد می کند.
و در مبحث دوم مفهوم سیاست بحث گردیده، سیاست در لغت به معانی متعددی استعمال گردیده است از جمله: سیاست پاس داشتن ملک، حراست ونگهداری، حکم راندن، رعیت داری، ریاست، تدبیر، عدالت وغیره ، در اصطلاح سیاست عبارت است: از آن اموری که از طرف ولی الأمر صادر میشود، که در بر گیرنده نظم، قواعد، قانون و إجراءاتی میباشد که امور دولت اسلامی را در حوزه داخلی وخارجی، به گونۀ یکه بنده گی مخلوق را به خالق بررسی نماید در موارد یکه دلیل خاص ومعین ذکر نشده باشد، بشرط اینکه در مخالفت با شریعت واقع نشود.
در مبحث سوم عوامل ایجاد ائتلاف های سیاسی بحث و بررسی صورت گرفته است. عوامل ائتلاف سیاسی را در چند نکته میشود خلاصه کرد:
1- موجودیت مصالح و منافع مشترک بین مجموعه ای از گروه های مخالف با طرف مقابل.
2- موجودیت گروه های مختلف که یکی نسبت به دیگری قوی باشد.
3- موجودیت حالت جنگی یا منازعه یکه احتمال جنگ رو در رو برود.
و در فصل دوم آن روی مشروعیت ائتلاف سیاسی از دیدگاه فقه اسلامی بحث شده که شامل سه مبحث میباشد، که در مبحث اول آن دلائل مشروعیت ائتلاف سیاسی در اسلام از قرآن، سنت وقیاس عقلی، مناقشه دلایل و ترجیح آن مورد بررسی قرار گرفته ،ائتلاف سیاسی بخاطر حفظ دعوت اسلام و رساند پیام اسلام و بر مبنای تحقق عدالت و رفع ظلم مشروع شده، وقتی که یک نظام ظالم دهان مردم را از گفتن حق بند بسازد و دعوت اسلا م و رساندن دین اسلام که یکی از مقاصد عمده شریعت اسلام است توقف نماید، یا بر علیه مظلومین ظلم صورت گیرد، همینجاست که احزاب سیاسی در کل و خصوصا احزاب وحرکت های اسلامی به وجود می آید تاکه دعوت اسلام را حفظ کنند و ظلم را از بالای مظلوم رفع سازند مشروع گردید.
و مبحث دوم آن حکمت مشروعیت ائتلاف سیاسی در اسلام . حکمت های مشروعیت ائتلاف سیاسی بطور مختصر عبارت است: 1- ائتلاف سیاسی سبب حفظ دعوت و رفع ظلم می گردد. 2- تخذیل و کاهش دادن دشمنان اسلام می گردد. 3- ائتلاف سیاسی مسبب تحقق مقاصد عامه انسان ها می گردد.
در مبحث سوم آن ضوابط ائتلاف سیاسی بحث صورت گرفته. ضوابط ائتلاف سیاسی بطور عمده عبارت است: حفظ عقاید اسلامی، تحقق مصلحت عامه انسانها، حفظ وحدت مسلمانان، قایم شدن عدالت و حفظ از هجوم استعمار، حمایت از دعوتگران اسلام.، آزادی بیان حق، ایجاد پناهگاه أمن برای دعوتگران اسلامی و انعطاف پذیری در کار های سیاسی اسلامی.
و در فصل سوم آن روی ائتلاف سیاسی از نظر ائتلاف کنندگان با هم در تحت سه مبحث تحریر یافته، که در مبحث اول آن ائتلاف سیاسی مسلمانان بحث شده. ائتلاف سیاسی در بین مسلمانان برابر است که دولت ها باشد یا گروه ها و تجمعات ائتلاف شان در برابر ظلم و عدالت خواهی در حوزه سیاسی و اقتصادی شرعآ جایز بوده است بلکه این یک امر مستحسن است که نمایانگر وحدت مسلمین در قضایای سیاسی و غیره میباشد. به حیثی که یک شخص بتواند به ذمه یک فرد عادی از مسلمان پناه ببرد و آن در حمایت همه مسلمین قرار بگیرد بر اساس مصداق این آیه مبارکه که الله جل جلاله میفرماید: « إنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ» [سورة الأنبیاء ، آیه92] اگر وحدت امت بطور کامل تحقق پیدا نکند حداقل ائتلاف بین مسلمانان سبب هماهنگ و موافقت سیاسی میگردد، تا در برابر قضایا به طور عادلانه تصمیم صورت گیرد و قوت مسلمانان را در برابر غیر مسلمانان نشان میدهد
و مبحث دوم آن ائتلاف سیاسی بین مسلمانان و کفار بحث شده، اصل در ارتباط به لشکر اسلام که بخاطر حراست و حفاظت از عقیده خود می جنگند باید پیروان ومجاهدینش مسلمانان باشند کسانی باشند که با عقیده راسخ و ثابت قدمی از دین خود در برابر ملحدین ومتجاوزین بجنگند؛ اما در بعضی اوقات ظروف زمانی مسلمانان را به حالت ضعف میبرد که ضرورت به کمک گیری از کفار میشوند، ائتلاف با کفار و استعانت از آنها در صورتی که أشد ضرورت و حاجت عامه نباشد بنزد همه فقهای اسلام جواز ندارد. ائتلاف با کفار و استعانت از آنها بر علیه أهل فحشا جواز ندارد.
و در مبحث سوم آن ایجاد ائتلاف های سیاسی معاصر بحث شده، ملت افغانستان یک مردم مسلمان و تابع دین اسلام هستند در هر مقطع زمان از دین و آیین خود بطور قاطعانه در قبال هر متجاوز و طغیان گر ایستاده گی نموده اند و برای هیچ کسی اجازه نمی دهند که بر علیه دین و وطن شان تجاوز نمایند. ائتلاف واتحاد مردم افغانستان در قبال خارجی ها در طول تاریخ بشکل آفتاب رشن است. ائتلاف ملت افغانستان باعث می شود افغانها ماییه چشم امید برای مسلمانان دیگر کشور ها گردند. ائتلاف در قبال تجاوز انگلیس، قشون سرخ شوروی و ائتلاف در قبال تجاوز آلایات متحده آمریکا همه اینها بیان گر اینست که ائتلاف در مقابل هر متجاوز یک اصل دینی بوده است باید دولت های و گروه های اسلامی به این جامه عمل بپوشند. همچنان ائتلاف مردم افغانستان منتج بر این شد که دنیای کفر دانست در قبال مسلمانان و دنیای اسلام از طریق زور نمیشه سخن گفت.
همان طوری که مبرهن است، این اثر تحقیقی متشکل از سه فصل بوده و هر فصل آن با رویکردی ویژه ای از فصل دیگری آن تقدم دارد. با این بیان که فصل اول آن، که روی کلیات می چرخد و این یک روش پذیرفته شده است که مسائل کلی همچون دریچه ای برای فهم و درک مسائل بعدی و زمینه سازی موشگافی آن است؛ بدین ملحوظ فصل اول این گزاره تحقیقی را بر فصل دوم آن مشروعیت ائتلاف سیاسی است مقدم ساخته شده است. بر همین منوال فصل سوم این جزوه تحقیقی که موضوعات اختلافی ائتلاف است و بحث بر انگیز است، در فرجامین بخش این اثر گنجانیده شده است؛ زیرا مقتضای مسائل چالش اینست که بعد از موضوعات مورد اتفاق مورد پژوهش قرار داده شوند.