الاختیارلتعلیل المختار از کتاب الصلاة الی باب السجود السهو، ترجمه، شرح مصطلحات، تخریج آحادیث، توثیق و بیان مسایل وقواعد فقهی

چکیده

عنوانی که دراین جزوء تحقیقی دیده میشود؛ از جمله مسایلی است که به باور بنده نهایت با ارزش و با اهمیت است؛ تحقیق کتاب (الاختیارلتعلیل المختار) بخش صلاة یكي از جزوه های تحقیقی مهم با ارزش بوده که متعلق به احکام و مسایلی است که همه روزه با آن سروکار داریم، و از جمله احکامی است که خداوند ^{(جل جلاله (}به صورت قطعی و حتمی به انجام آن امر نموده است از جانب دیگر کتاب فقهی که بنام (الاختیارلتعلیل المختار) بخاطر بحث انتخاب گردیده است از نظر علمای احناف از اعتبار خاص برخورد دار است، بنأً روی همین اهمیت بنده آنرا بحیث رساله علمی تحقیقی با مشوره اساتید معزز انتخاب نموده ام.

در این رساله علمی و تحقیقی کتاب (الإختیار لتعلیل المختار) ابواب معینهٔ آن مورد تحقیق و بررسی قرارگرفته است که مشتمل به یک مقدمه و سه فصل میباشد .

مقدمه حاوی معرفی واهمیت موضوع، پیشینه موضوع، مواد و روش، اهداف، مشکلات تحقیق و خطه و پلان آن است.

در فصل اول این رساله، اوقات نماز، اوقات مستحب نماز، اوقات مکروهه نماز، احکام أذان، فرض های خارجی نماز، فرایض داخلی نماز، نماز وتر واجب، قرائت، جماعت و مکروهات نماز است، به ترتیب کتاب (الاختیارلتعلیل المختار) مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است که شامل موارد ذیل می گردد :

ü     هرکدام از ابواب به طور جداگانه متن عربی المختار للفتوی تحریر گردیده و با خط فاصل ترجمه آزاد شده است، سپس متن (الاختیارلتعلیل المختار) بدون تحریر متن عربی آن ترجمه شده است .

کلمات و اصطلاحات ابواب مذکور بطور جداگانه از هر باب مثل کلمه: نماز، زوال، کاذب، صادق، اسفار، شفق، اذان، واجب، فرض، مکاتبه، ام ولد، الأمه، الحرة، أمی، تعوذ، ثناء، آمین، تشهد، مسبوق، سجده، وتر، قضاء، شرح و بیان شده است .

ü     توثیق و بیان مسائل که احکام و مسائل هر باب در مذهب احناف بصورت کلی از کتب منسوب به احناف بیان شده و در مذاهب دیگر به اساس همان رموزی که در متن (المختار للفتوی) موجود می باشد مثل: حرف م «به امام محمد»، حرف س«به امام ابو یوسف» حرف ف (به امام شافعی) و حرف ز(به إمام زفر) رحمهم الله  دلالت می کند، بحث شده است.

ü     تخریج آحادیث هرباب بصورت جداگانه که مکان وجود آحادیث در کتب ومصادر مهم حدیث  و یا مصادر دیگر با ذکر اسم کتاب، باب، جلد، صفحه، شماره حدیث و شماره باب حدیث بیان شده، همچنان درجه حدیث از حیث صحت و ضعف ذکر گردیده است .

ü     تخریج قواعد و ضوابط فقهی که قواعد مرتبط به هر باب از کتاب های معتبر قواعد فقهی تخریج گردیده است .

درفصل دوم این رساله ابواب چون: احکام نماز نفل، نماز وتر و نماز تراویح مورد بررسی قرار گرفته که متن عربی این ابواب از کتاب (المختار للفتوی) تحریر گردیده و ترجمه شده است، همچنان متن (الاختیارلتعلیل المختار) بدون تحریر متن عربی آن ترجمه شده است .

کلمات و مصطلحات این ابواب مذکور مثل کلمه :تطوع، نذر، تهجد، تراویح، استیعاب، دعاء ...شرح و بیان شده است .

بیان مسائل که ابواب مذکور در مرحله اول در مذهب احناف مورد بررسی قرار گرفته و در مرحله دوم هر باب در مذاهب دیگر براساس رموزی که در متن کتاب (المختار للفتوی) ذکر شده است از کتاب منسوب به همان مذاهب توثیق و بیان شده است، آحادیث ابواب ذکر شده تحریر گردیده که مکان وجود حدیث وحکم آن بیان شده است .

در فصل سوم ابواب مربوط به نماز کسوف، خسوف، إستسقاء واحکام سجده السهو مورد بررسی قرار گرفته که تحقیق این فصل هم بر اساس همان منهجی است که در فصول قبلی بیان گردیده است.

در اخیر این رساله مختصراً از تمام مباحث نتیجه گیری آن بیان شده و رساله حاضر با پیشنهادات،

فهارس آیات، آحادیث، اعلام، منابع و مصادر به پایان رسیده است .