نماز وتر و احکام آن در فقه اسلامی

چکیده

نماز در تمام ادیان الهى به عنوان برترین آیین عبادى و رکن معنویت و ارتباط با خداوند مطرح بوده است. به خصوص نمازی که در دل شب و تنهایی، در حالیکه همه در خواب غفلت اند ادا گردد، در حقیقت شب زنده داري پيکاري است در راه تقويت اراده، غلبه بر شيطان و فرمانبردارکردن نفس از خداوند منان.

نماز وتر نماز شب است، که سیر الی الله را برای سالکین هموار می سازد، به همین علت پیامبر صلی الله علیه وسلم دستور داده است، (إنَّ اللَّه وِترٌ يُحِبُّ الْوتْر، فأَوْتِرُوا، يَا أَهْلَ الْقُرْآنِ) [1] خداوند فرد است و فرد را دوست دارد، پس اي اهل قرآن  وتر کنید. نمازی که رسول الله صلی الله علیه وسلم در حضر و سفر آنرا ترک نکرده و بر آن تأکید کرده است، کلمه وتر (که واو آن هم با فتحه و هم با کسره‌ خوانده می‌شود) به معنای فرد است و در مقابل معنای شفع است، چون این نماز طاق خوانده می شود و جفت خواندن آن جواز ندارد، و معمولاً آخرین رکعت نماز شب را (بعد از خفتن قبل از طلوع صبح) شامل می شود، به همین دلیل تسیمه به وتر شده است.

روایات وارده پیرامون چگونگی و کیفیت ادای آن، گسترده بوده که منجر به نظریات متفاوت فقهی بین دانشمندان اسلام گردیده، که از جمله این اختلاف، پیرامون حکم به وجوب، سنت یا مستحب بودن، هم چنان روایات حاکی از تعدد رکعات آن از یک الی سیزده رکعت به روش های متفاوت و اشتراط شفع، خواندن اتصال و انفصال، نحوه قرائت و تعیین سوره در آن، ادای قضای آن، قنوت و... از مواردی است که منجر به دیدگاهای فقهی متعدد شده است. خواندن قنوت در نماز وتر به طور کلی مورد پذیرش فقهای مذاهب اربعه است و تنها اختلاف در این باره به زمان خواندن قنوت و الفاظ آن بر می گردد.

یافته های تحقیق نشان می دهد، که نماز وتر مورد اتفاق همه مذاهب اهل اسلام است، ولی در چگونگی ادای آن دیدگاهای متفاوت ارائه شده که ، در جریان تحقیق به آن پرداخته شده است. نوع تحقیق این تیزس توصیفی، تحلیلی بوده و  روش گرد آوری مطالب آن به شکل کتابخانه‌ای می باشد. یعنی اول به بررسی پیشینه و بعداً بررسی چهار چوب نظری تحقیق می‌پردازم ونتایج مطالعات خود را در مطالب مناسب، ثبت ودرپایان به طبقه بندی و بهره برداری از آن‌ها اقدام کرد.

کلید واژها: فقه ، وتر، نماز، احکام، نمازوتر