اخلاق انفرادی و اجتماعی در روشنی احادیث صحیحه

چکیده

دین اسلام دین همه جانبه بوده وبه تمام بخش های زندگی انسانها توصیه های نموده است از آن جمله به مسئله اخلاق تاکید زیاد نموده است .

اخلاق حالت درونی و نفسانی انسان است که باعث میشود از انسان افعال صادر شود بدون آنکه فکر نماید .

در دین اسلام اخلاق نظر به تغییر زمان و مکان قابل تغییر نمیباشد بلکه تمام اصول اخلاقی در دین اسلام ثابت میباشد .

اگر ما به مصادر اسلام که قرآن و حدیث است مراجعه نمایم میبینیم که آیات و احادیث زیاد در رابطه به اخلاق انفرادی و اجتماعی از پیامبرصلی الله علیه وسلم روایت شده است .

جناب محمد مصطفی صلی الله علیه وسلم بهترین نمونه اخلاق عالی اسلامی است که الله تعالی در رابطه به ایشان فرموده است : “وَإِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ””القلم/۴”.

ترجمه : “ هر آینه تو دارای اخلاق عالی هستی “.

دین اسلام انسان را مکلف میسازد تا مسائل اخلاقی که مربوط به فرد میشود آنرا بالای خود تطبیق نماید ، و همچنان اخلاق که رابطه فرد را با دیگران برقرار میکند یعنی اخلاق اجتماعی را در نظر گرفته و همرای دیگران به اساس همان اصول و اساسات اخلاق اجتماعی برخورد نمایند ، و فرد را متوجه میسازد تا از اخلاق سیئه که در دنیا باعث از بین رفتن روابط اجتماعی انسان میشود و در آخرت باعث عذاب الله تعالی میشود انسان را هشدار میدهد که از آن پرهیز نماید.

در فصل اول معرفی اخلاق ذکر شده است که از آن جمله تعریف اخلاق ، اهمیت اخلاق ، خصائص اخلاق اسلامی ، اخلاق از نظر فلسفه های غرب و شرق مورد بحث قرار گرفته است .

در فصل دوم تمام موضوعات که مربوط  اخلاق انفرادی حسنه میشود  مانند : صدقت ، صبر  عفت ، اعتدال و امثال اینها ذکر شده است .

در فصل سوم تمام موضوعات که مربوط اخلاق انفرادی سیئه میشود مانند : دروغ ، غیبت ، سخن چینی و امثال اینها ذکر شده است.

در فصل چهارم تمام موضوعات که مربوط اخلاق اجتماعی میشود ؛مانند : اخلاق فرد همرای خانواده ، اخلاق مسلمان همرای اطفال ، اخلاق شاگرد همرای استاد و اخلاق استاد همرای شاگرد و امثال اینها مورد بحث قرار گرفته است و دارای بیست مبحث است .