صفات مؤمنین ومنافقین در سوره توبه
ماستری
محصل: احمد شاکر
استاد رهنما: پوهاند دکتور محمد اسماعیل لبیب بلخی
دیپارتمنت: دیپارتمنت تفسیر و حدیث
پوهنځی: پوهنځی شرعیات
شماره: 23
سال دفاع: 2021
چکیده
این تحقیق، پایان نامه یی دوره ماستری بنده از بخش تفسیر موضوعی می باشد که آنرا تحت عنوان «صفات مؤمنین ومنافقین در سوره توبه» به مشوره استاد مشرف معزز ومحترم جناب«پوهاند دکتور محمد اسماعیل لبیب بلخی» انتخاب نموده ام، رساله خود را به سه فصل تقسیم بندی کردم، که در فصل اول به مباحث مقدماتی ومفهوم شناسی پرداخته ام که آنرا به سه مباحث تقسیم بندی نموده ام، درمبحث اول روی تعریف اوّلیه سوره توبه را از لحاظ لغت و اصطلاح به بحث گرفته ام، مبحث دوم پیرامون ایمان و مؤمن، ومبحث سوم پیرامون نفاق و منافقین را به بحث گرفته ام، در فصل دوم صفات مؤمنان درسوره توبه و سرانجام آنها در دنیا وآخرت را به سه مباحث تقسیم بندی نموده ام، در مبحث اول صفات قلبی مؤمنان، درمبحث دوم صفات بدنی مؤمنان، درمبحث سوم صفات مالی مؤمنان را به بحث گرفته ام، درفصل سوم صفات منافقین درسوره توبه و سرانجام آنان را با تمام فروعات آن به چهار مباحث تقسیم بندی نموده ام، درمبحث اول صفات عقیدوی و قلبی منافقان در سوره توبه، در مبحث دوم سلوک وصفات عبادی منافقان، درمبحث سوم صفات خلقی منافقان، در مبحث چهارم سرانجام منافقین در همین سوره را به بحث گرفته ام، به امید اینکه برای خوانندگان گرامی مفید واقع گردد، گرچند تحقیق در مورد یک سوره قرآنکریم، ازسطح علمی بنده خیلی بالا است و شخصاً خود را از آن عاجز می دانم، اما بازهم کوشیده ام تا به اندازه یی توانایی بشری خود در زمینه مطالعات و تحقیقاتی خود را انجام دهم امید وارم که خداوند متعال این اقدام بنده را قدمی نیک برای خدمت در راه دین مقدس اسلام از ما بپذیرد، و این رساله کوچک را مفید برای اجتماع بسازد، اهمیت موضوع هذا در این است که سوره توبه صفات مؤمنان و همچنان نشانه و علامات منافقان را به روش های بیان نموده است که یک انسان به آسانی می تواند از صفات نیک مؤمنان استفاده نماید و از صفات زشت و قبیح منافقان دوری نماید، چون زندگی انسان با هم نوعان آن در دنیا داخل یک چوکات است که تمام حرکات، گشت و گذار، نشست و برخاست او داخل آن سنجیده می شود، از این لحاظ اخلاق و صفات نیکو عامل محبوبیت و برخورداری ازموقف ارزنده یی در جامعه برای انسان می باشد که همه یی اینها از صفات ویژه مؤمنان است وبرعکس آن اخلاق زشت و صفات مذموم و برخوردهای ناپسند عامل سقوط وزن و اهمیت انسان در جامعه و سبب نارسایی های اخلاقی و رفتاری برای خود شخص و دیگران در جامعه می شود از جمله صفاتی که سبب نارسایی ها ومشکلات در جامعه و موجب عداوت، دشمنی و بدبختی مردم می شود پدیده یی نفاق است، ناهنجاری ها و نارسایی ها در جامعه برخلاف طبیعت بشر و برخلاف فطرت انسانی بوده اند، از این جهت پیامبرگرامی اسلام (صل الله علیه وسلم) ازصفات منافقان بشدّت منع فرموده است، اگر اشخاص و افراد جامعه به همان نکات تربیتی این سوره خود را ملزم بسازد هرگز ما شاهد مشکلات فردی و اجتماعی در جامعه خویش نمی باشیم، به همین دلیل این موضوع دارایی اهمیت زیاد است و آن را منحیث موضوع رساله خویش انتخاب نمودم، روش تحقیق این رساله کتاب خانه یی و استقرائی می باشد و شیوه تحقیق موضوعی و قسماً توصیفی و تحلیلی می باشد که در نوشتن بکار گرفته ام و یافته های مهم بنده از تحقیق موضوع صفات مؤمنان و منافقان در سوره توبه این است که الله متعال از خلال این سوره می خواهد ما را انسانی تربیت کند که هیچ گونه ناآرامی در درون خود نداشته باشیم برادرانه و صمیمانه در جامعه زندگی نماییم قسمی که همگی نیک فکر کنیم و گمان بد در مورد هیچ کس نداشته با شیم و دیگر این که الله متعال از خلال این سوره علت پسمانی مسلمانان را بیان می کند که همان کمبود ایمان و اخلاق نیکویشان است، وراه بیرون شدن ازاین بدبختی را نیز بیان داشته که همان ایمان واقعی به الله متعال، و مبادرت ورزیدن در اعمال صالح است،و بالآخره در این سوره الله متعال برای ما یک سلسله آداب فردی واجتماعی را بیان نموده است که با عملی کردن این آداب زندگی فردی و اجتماعی نیک خواهیم داشت، و در فردای قیامت در پیشگاه الله متعال کامیابی نصیب ما خواهد شد.
واژه های کلیدی:
صفات. مؤمنین. و منافقین. سوره. توبه.