غزوات پیامبر صلی الله علیه وسلم درپرتو قرآن (مطالعه موضوعی)

چکیده

«مطالعه موضوعی غزوات پیامبر صلی الله علیه وسلم درقرآن» که موضوع رساله ی هذا را تشکیل میدهد دربر گیرنده ی هشت فصل است که فصل اول شامل مباحث مقدماتی ازقبیل تعریف غزوه، سریه ،تفاوت میان غزوه و سریه، تعریف جهاد، مراحل تشریع جهاد، فرق میان قتال وجهاد دراسلام وربط آن به موضوع غزوات واولین غزوات کوچک رسول الله صلی الله علیه وسلم می باشد.

فصل دوم دربر گیرنده ی دو غزوه ی بدرالکبری وبنی قینقاع است که درسال دوم هجری واقع گردیده اند ،غزوه ی بدر الکبری که بیشترین اتفاقات ووقائع آن در سوره ی انفال نازل شده است و قرآن عظیم الشان  صحنه های مختلف آنرا به تصویر کشیده وبرای مومنان بیان داشته است؛این غزوه جنگ سرنوشت ساز و مهمی برای آینده ی مسلمانان ازجنبه های مختلف بود.

غزوات احد وحمراء الاسد که درسال سوم هجری واقع شدند نیز ازجمله غزوات مهم به حساب میروند که آیات زیادی درمورد آنها درقرآن عظیم الشان وجود دارد به خصوص درسوره ی آل عمران؛ با درنظر داشت اینکه شکست مسلمانان دراین غزوه تاثیرات مختلفی را بالای روحیه ی مسلمانان، حکومت اسلامی وآینده ی دعوت اسلامی داشته ودروس وعبرت های زیادی را درپی داشت ازهمین رو الله متعال بیشتر به جنبه ی تربیتی موجوده دراین غزوات توجه نموده ودر قرآن از آن بحث نموده است.

به همین ترتیب غزوه ی بنی نضیر که درسال چهارم هجری واقع گردیده است، موضوع بحث فصل چهارم رساله راتشکیل می دهد، وقائع این غزوه در قرآن عظیم الشان بیشتر در سوره ی حشر نازل گردیده است .غزوه های بنی مصطلق، احزاب وبنی قریظه که درسال پنجم هجری واقع شده اند نیز ازجمله غزواتی اند که در آیات قرآنی از آنها ذکر بعمل آمده است؛ طوریکه یک سلسله وقائع غزوه بنی مصطلق درسوره ی منافقون ونور بیان گردیده  وبه وقائع غزوه ی احزاب وبنی قریظه درسوره ی مبارکه ی احزاب پرداخته شده است.

هم چنان صلح حدیبیه که موضوع فصل ششم رساله را تشکیل می دهد درسال ششم هجری واقع گردیده است و اتفاقات وقضایای مربوط به آن را الله متعال درسوره ی مبارکه ی فتح برای پیامبرش صلی الله علیه وسلم نازل نموده است وفصل هفتم دربرگیرنده ی غزوه خیبروفصل هشتم غزوه های فتح مکه وحنین که درسال هشتم هجری واقع گردیده اند می باشد ودرنهایت رساله ی هذا با بیان وقائع غزوه ی تبوک که بیشترین آیات سوره ی مبارکه ی توبه را تشکیل می دهد ونتیجه گیری و بیان منابع پایان یافته است.