کفارات و مقارنه آنها از دید گاه فقه حنفی و جعفری

چکیده

دین مبین اسلام در راستای اجتناب از گناهان و به جبران از خطا و اشتباهات ار تکاب شده، پیروان خویش را دستور داده است و راه های را، جهت تحقق این امر در نظر گرفته است، که آنرا به اسم کفاره که جمع آن  کفارات بوده شناخته شده است، موارد که پرداخت کفاره در آنها واجب است در هر دو فقه مشخص شده است، به یقین موارد اتفاقی و موارد هم اختلافی اند. تفاوت های را در دیدگاه  فقه حنفی و جعفری به اعتبار کمیت و کیفیت در این باب ( کفارات ) دیده می شود، یعنی این میدان خالی ازمخالفت نبوده است، موارد اختلافی و  قوت استدلال هر کدام را در بحث های آینده  واضح خواهیم خواند. 

این عنوان: کفارات و مقارنه آنها را از دید گاه فقه حنفی و جعفری همراه با بیان موارد اختلافی میان طرفین در معیت به ذکر دلایل هر دو طرف و ترجیح یکی از دو نظر بیان داشته ام و میتوان بحث مذکور را در موارد ذیل خلاصه نمود.

۱ ـ ساختار شکلی این بحث مشتمل چهار فصل است:

أـ فصل اول در بیان مفاهیم و کلیات کفارات بوده است مانند بحث در مورد تعریف کفاره از منظر لغت و اصطلاح، و اینکه کدام مواردی در وجوب و عدم وجوب کفاره تأثير گذاری خاص خود را دارد؟ دیگر اینکه وجوب کفاره مقید به کدام شروط است؟ و در این فصل روی چگونگی و دلایل مشروعیت کفارات نیز بحث گردیده است .

ب ـ  فصل دوم : در بیان آن عده از افعال است که مکلف اگر مرتکب آن شود بر او جبران (  کفاره ) آن نقیصه ی را که کسب کرده است بر او واجب می گرداند؛ مانند افطار روزه در ماه مبارک رمضان ، ارتکاب محظورات در زمین حرم و یا در احرام و همچنین قتل خطاء موجب کفاره است.

ج ـ فصل سوم : این فصل در بر گیرنده آن عده از اقوالی است که ارتکاب آنها موجب کفاره است؛ ما نند أیمان و سوگند های که به اذن شرع و یاهم بدون آن شکستانده میشود، همچنین تشبیه شخصی خانم منكوحه اش را در حرمت به محارم ابدیش و شکستاندن نذر نیزموجب کفاره است.

 د ـ فصل چهارم : آنچیزهای را که این فصل در بردارد: عبارت است از مصارف پرداخت کفاره و دیگر اینکه آیا رعایت زمان و مکان در اعطای کفارات لازم و ضرور است و یاخیر و همچنین تعدیل در کفارات و حکم عجز از ادای آنها در این فصل به بحث گرفته شده است.

۳ ـ ـ واژه های کلیدی: ۱ ـ کفاره ۲ ـ مقارنه . ۳ـ صوم ۴ ـ  ظهار ۵ ـ نذر .۶ ـ أیمان. ۷ ـ نیابت و غیره