قواعد کبرای فقهی و اثرگذاری آن بر بخش معاملات مالی قانون مدنی

چکیده

رابطه میان قانون و فقه اسلامی از دیرزمانی محور تحقیق وتفحص محققین این دوحوزه بوده است، تا جای که برایند این تمرکز وتوجه را صدها اثرعلمی مطبوع وغیر مطبوع به رخ می کشد.

       قانون مدنی کشور نیز از زمره قوانینی به حساب می رود که بالقوه ازفقه اسلامی متأثر بوده و در فرایندتأصیل مواد این قانون این مدعاء به خوبی می تواند تثبیت شود.

        کمیت این اثرپذیری از فقه اسلامی بویژه قواعد عام فقهی مستلزم تحقیق موضوعی است که نگارنده جهت نیل به دریافت درجه ماستری دررشته فقه وقانون در پوهنتون سلام – کابل به دنبال آن است ورجا داردکه اين تحقیق بتواند تاحدی خلای علمیِ موجـود در این بخش را سـامان بخشد.

        یقیناً این اثر بابت دریافت میزان اثر پذیری وقلت و کثرت اثرگذاری پنج قاعده کبرای فقهی(الاموربمقاصدها،اليقين لايزول بالشك،الضرريزال،المشقة تجلب التیسیروالعادة محکمة)بالای مواد بخش معاملات مالی قانون مزبور خواهد بود که با استفاده از منابع کمکی دست اول در حوزه های فقه اسلامی و قانون به سبک وگونه ی معیاری و اکادمیک به رشته تحریر درآمده است.

         نگارش حاضر باالبداهه با مقدمه‏ی که درواقع چشم انداز کلی تحقیق انگاشته می شود کلید خورده است و محتوای تحقیقی آن حدود۶فصل را احتوای کرده می کند.

         این تحقیق با رویکردِ دینی، و استفادۀ بهینه از منابع معتبر و موثّق دینی- علمی، نظیرِ کُتب معتبر اسلامی با روشِ تحقیقِ کتاب‏خانه‏یی به‏شیوۀ بررسی تحلیلی به‏ سلک نوشتاررفته است.

          درفصل اول محقق درپی واکاوی وتبیین مفاهیم عام تحقیق برآمده است و موضوعات کلی یا بحوث مقدماتی ضروری را نیز ازقلم نبرده است،يعني شامل دومبحث مفاهیم وکلیات می شود. در فصل دوم الی ششم با تحقیق روی قواعد کبری فقهی هرکدام را با آوردن نمونه‏‏‏های تطبیقی از بخش معاملات مالی قانون مدنی  بعداز مقارنه‏ی موضوعی وتحلیل قضایا تطبیق داشته و اثرپذیری مواد قانون را از قواعد مزبور به گونه‏‏ی کاربردی و مستدل تثبیت نموده است.

      دریافت کمیت اثرپذیری متون قانونی بالای بخش معاملات مالی قانون مزبور و توفیق دست یابی برای اینکه کدامین قاعده کبرای بیشترین اثر گذاری را روی این بخشی از قانون داشته وکم ترین اثرگذاری را کدام قاعده به خود اختصاص داده است، یک از اهداف کلان تحقیق حاضر است.          

 تحقیق پیش رو باآوردن برآیند یانتیجه گیری به دوزبان (زبان تحقیق وانگلیسی)، پیشنهادات، فهرست اعلام، فهرست آیات قرآنی، فهرست احادیث به کاررفته و فهرستی از منابع ومآخذ به کاررفته به فرجام رسیده است.    

 نویسنده این سطور رجای واثق دارد تا از این اثر جهت تولید علم و روشنگری در جامعۀ اسلامی استفادۀ بهینه صورت گیرد.

 کلمات کلیدی : قاعده، قواعد، فقه، قواعد فقهی ،معاملات مالی وقانون .